Լինում է չի լինում մի ընտանիք է լինում, այդ ընտանիքը ապրում են Մխիթարիա քաղաքում: Մայրիկի անունը Հերմինե էր, հայրիկի անունը` Արշակ, իսկ իրենց տղաի, անունը` Ավետ:Արշակն ու Հերմինեն շատ էին սիրում իրենց Ավետին: Երբ, որ Ավետը մի քիչ մեծացավ, իր մայրն ու հայրը նրան ուղարկեցին մի լավ դպրոց: Ավետն այնտեղ սովորում էր սիրով: Բայց Ավետը երազում էր բժիշկ դառնալ:Ու մի անգամ, Ավետն իր միակ ընկերոջ հետ որոշեց փախչել դպրոցից: Նրանք երկու ընկերներով վազեցին դեպիհեռավոր սարերը: Սարերում նրանք երկար մնացին միայնակ և դրա հտ միասին մարդկանցից շատ հեռու: Բայց Ավետի ծնողները շատ էին կարոտում նրան և անհանգստանում նրա համար: Նրա ծնողները երկար և ամեն տեղ ման էին գալիս Ավետին: Հետո շատ փնտրելուց հետո Ավետին և իր ընկերոջ ծնողները գտան նրանց։Մի բարի ծերունի իմացավ այդ ամենի մասին ու գնաց Ավետենց տուն, ասաց, որ Ավետը կարող է գալ իր հիվանդանոց և էդտեղ էլ աշխատել: Իսկ Ավետի մայրիկն ու հայրիկը չհամաձայնեցին, որ Ավետը գնա այնտեղ:Մյուս օրը Ավետը գնաց հարևանի հիվանդանոց ու էնտեղ հանդիպեց բժշկին: Ավետին դուր եկան բժշկի պատմած պատմվածքները ու Ավետը սկսեց ամեն օր գնալ հարևանի հիվանդանոցը, որպեսզի լսի բժշկի պատմությունները:Ավետն ամեն անգամ խնդրում էր իր ծնողներին, որ նրանք թույլ տան իրեն գնալ հիվանդանոց: Նա չէր հուսալքվում ու տխրում, նա շարունակում էր ամեն օր փորձել, մինչև մի օր նրա ծնողները համաձայնեցին ու թույլ տվեցին Ավետին դառնալ հիվանդանոց: Ավետը շատ ուրախացավ և նա հենց դարձավ հիվանդանոց, փոխեց իր անունը ու դրեց Մխիթար:Այդ Վանքում Մխիթարն իմացավ, որ Վրաստան քաղաքում “լույս” կա: Մխիթարն մտածեց, որ նա անպայման պետք է գնա Վրաստան ու էդտեղից բերի “Լույսը” իր դասարանցիներին, ծնողների ու բոլոր բոլորի համար:Բայց հանկարծ ճանապարհի մեջտեղը Մխիթարը հիվանդացավ ու Վրաստան չհասավ, այլ մնաց կես ճանապարհին` Հելեպ անունով քաղաքում: Իսկ երբ առողջացավ ու ցանկացավ իր ուղին շարունակել, չար վանականները, որոնք չէին ուզում, որ Մխիթարը “լույս” բերի, թույլ չտվեցին նրան գնալ Վրաստան, ու Մխիթարը ստիպված հետ վերադարձավ Սեբաստիա:Բայց Մխիթարը մեկա չընկճվեց ու չտխրեց: Նա գնաց ուրիշ քաղաք` Մոսկվա, այնտեղ ընտրեց իր համար ընկերներին` այնպիսի մարդկանց, որոնք նույնպես ցանկանում էին “լույս” տալ մարդկանց ու ստեղծեց Մխիթարյան միաբանությունը:Եվ նրանք գնացին հանդիպեցին լիքը դժվարությունների, բայց հասան տեղ ու “լույս” բերեցին իրենց քաղաք։
Գայանե Կագանյան 