Դասարանում
Գրաբար
Վարդան Այգեկցի
Արծիւ եւ նետ
Արծիւն երթայր յերկինս, եւ հարին զնա նետիւ: Եւ նա զարմացաւ, թէ ո՞վ զայս արար: Հայեցաւ եւ ետես զնետն` զփետուրն իւր եւ ասէ.
– Վա՛յ ինձ, զի յինէն է պատճառ սպանման իմոյ:
Բառարան
երթայր – գնում էր
յերկինս – երկնքում
հարին – խփեցին
զնա – նրան
նետիւ – նետով
արար – արեց
հայեցաւ – նայեց
ետես – տեսավ
իւր – իր
ասէ – ասում է
զի – որ, որովհետև, քանի որ
Հարցեր և առաջադրանքներ
Ճիշտ կարդա այս բառերը.
յերկինս, յինէն, իմոյ, զնա, զնետն, զփետուրն, իւր:
Աշխարհաբար դարձրու այս բառակապակցությունները.
զփետուրն իւր, պատճառ սպանման իմոյ:
Իր փետուրը, իմ սպանության պատճառը:
Առակն աշխարհաբար դարձրու:
Արծիվը գնում էր երկնքով և խփեցին նրան նետով: Եվ զարմացավ թե ով սա արեց: Նայեց և տեսավ նետը իր փետուրից է և ասաց.
-Վայ ինձ, քանի որ իմ սպանվելու պատճառն ինձանից է:
Կարդա առակն առանց երկրորդ նախադասության: Առակի բովանդակությունը փոխվե՞ց:
Ոչ չփոխվեց:
Բացատրիր զարմացաւ բառի գործածությունը (բառը ճիշտ և տեղի՞ն է գործածված):
Այո ճիշտ տեղին է գործածված:
Առակի համառոտ փոխադրությունը գրաբար դարձրու (բառերի գրաբարյան դասավորությունն աշխատիր պահել).
Արծվին (զարծիւն) նետով խփեցին: Տեսնելով (տեսեալ) նետը` իր փետուրը, արծիվն ասում է.
– Իմ սպանվելու պատճառն ինձանից է:
Գրիր մեկ նախադասությամբ` այս առակն ի՞նչ է ցույց տալիս (գրաբ. կլինի` Առակս զի՞նչ ցուցանէ: )
Այս առակը ուզում էր ասել, որ երբեմն, երբ մեզ վատություն է լինում այդտեղ ոչ թե պետք է նայել, որ թե ուրիշի պատճառով եղավ այլ սզբից պետք է քո մեղքը փնտրես:
Նույն բովանդակությամբ այլ պատմություն գրիր (կա՛մ կարդացած, լսած, կա՛մ հորինած):
Տնային աշխատանք
1. Սկզբից տասը- տասներկու նախադասություն ավելացրո՛ւ, որ ամբողջական տեքստ դառա: Վերջապես ոտքիս մատներով շոշափեցի հողը, փորձեցի քայլ անել ու ընկա: Օդապարիկը փլվեց վրաս: Մի քիչ մնացի այդպես, հողին ձուլված, նրա մասը դարձած: Կամաց-կամաց սկսեցին ձայներ մոտենալ: Կարոտին ու վերադարձի ուրախությանը ինչ-որ մեղմ ու խոր տխրություն խառնվեց:
2. Տեքստը կարդա՛ և քարի վրա պայմանագիր ստորագրելու արարողությունն այնպես նկարագրի՛ր, որ հավաստի հնչի (փորձի՛ր պահպանել պատմական կոլորիտը, արարողության հանդիսությունը , մասնակիցների հագուստ-կապուստը, զենք ու զրահը և այլն):
Ժնևում, ՄԱԿ-ի թանգարանում, ի թիվս բազմաթիվ այլ ցուցանմուշների, աշխարհում առաջին խաղաղ դաշնագիրն է պահվում: Այդ եզակի «փաստաթուղթը» մեր թվարկությունից առաջ 1290 թվականին է կազմվել, «ստորագրել են» եգիպտական փարավոնը և խեթերի թագավորը: Դաշնագիրը քարի վրա է փորագրված և տեքստի տակ ստորագրության փոխարեն երկու տիրակալների անձնական խորհրդանիշներն են քանդակված:
Ժնևում, ՄԱԿ-ի հիասքանչ թանգարանում, ի թիվս բազմաթիվ և բազմազան ցուցանմուշների, աշխարհի ամենաառաջին դաշնագիրն է պահվում: Այդտեղ հավաքվել էին բազմաթիվ մարդիկ: Նրանց հագուստներից կամ նույնիսկ մատանիներից երևում էր, որ նրանք սովորական մարդիկ չէին: Այդ եզակի «փաստաթուղթը» մեր թվարկությունից առաջ 1290 թվականին է կազմվել, որի տակ պաշտոնական «ստորագրել են» եգիպտական փարավոնը՝Սեթ I փարավոն և խեթերի թագավորը՝: Դաշնագիրը քարի վրա է փորագրված՝անմահացրած և տեքստի տակ ստորագրության փոխարեն երկու տիրակալների անձնական խորհրդանիշներն են քանդակված:
Գայանե Կագանյան 